Globalne zmiany na świecie sprawiają, że modyfikowane są nie tylko społeczne oczekiwania, lecz także konstrukty pojęciowe związane z rolami społecznymi i indywidualnymi. Wpływa to na redefinicję ojcostwa, roli ojca w rodzinie, stawianych mu wymagań społecznych oraz tych wynikających z rozwoju indywidualnego.

W monografii autorstwa dr Diany Aksamit pt. ,,Oblicza ojcostwa. Studium narracji ojców dorosłych osób z głęboką niepełnosprawnością intelektualną” podjęta problematyka badawcza i sposób jej interpretacji ukazują odmienne sposoby przeżywania niepełnosprawności dziecka przez kobiety i mężczyzn oraz kontekst, jaki nadają temu ojcowie.

W publikacji przedstawione zostało rodzicielstwo mężczyzn-ojców dorosłych osób z głęboką niepełnosprawnością intelektualną z dwóch perspektyw. Pierwsza dotyczy biograficznego doświadczania ojcostwa, w tym znaczeń, jakie nadawali mu ojcowie na przestrzeni lat. Druga uwzględnia kształtowanie się ojcostwa w wymiarze społeczno-kulturowym. Prezentowane badania osadzone zostały w metodologii badań jakościowych w nurcie konstruktywistyczno-interpretacyjnym (z naciskiem na aspekt interpretatywny). Podstawowym celem badawczym było poznanie, analiza oraz opis doświadczeń i ukrytych w nich sensów wynikających z ojcostwa mężczyzn-ojców dzieci z głęboką niepełnosprawnością intelektualną. 

***

Monografia ukazała się nakładem Wydawnictwa Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej

Z recenzji

Tematyka przedłożonej do oceny publikacji kapitalnie wpisuje się w obecny dyskurs nad wychowaniem w rodzinie oraz ewaluującymi rolami rodziców. Mimo coraz większego zainteresowania badaczy ojcostwem i dostrzegalnym efektem tego zainteresowania w postaci rosnącej liczby prac naukowych, ciągle jeszcze widoczny jest niedosyt w tym obszarze wielowymiarowych studiów oraz badań – zwłaszcza w perspektywie ojcostwa dorosłych osób z głęboką niepełnosprawnością intelektualną. Już powierzchowny ogląd struktury pracy oraz analiza wstępu pozwala na dostrzeżenie kolejnych walorów – interdyscyplinarnego podejścia (korzystania z dorobku wielu dyscyplin naukowych: pedagogiki, socjologii, psychologii, kulturoznawstwa), uporządkowanej wielowymiarowości podejmowanych zagadnień, przemyślanej struktury oraz trafnie obranej drogi epistemologicznej. Nie mam wątpliwości, że Autorka zidentyfikowała wiele ważnych dla teorii i praktyki elementów trudnego ojcostwa sprawnie lokując je w obszarze mikro-, mezo- i makro- uwarunkowań społecznych i kulturowych. Doceniam ten zakres pracy i traktuję go jako autentyczny wkład w rozwój dyscypliny. Wysoko oceniam koncepcję badań – logiczny związek celu, przedmiotu i problematyki badawczej. W problemach badawczych dostrzegam potencjał oryginalności i wartości poznawczej. Dopełnieniem pozywanej oceny tej części jest trafnie dobrana metoda osadzona w paradygmacie interpretatywnym.
Z recenzji prof. dr hab. Zenona Gajdzicy

Obrana w przedstawionej do recenzji monografii tematyka, jest jednym z bardzo ważnych zagadnień studiów nad  rolą ojca w rodzinie, w której na świat przychodzi dziecko z głęboką niepełnosprawnością intelektualną.  Cenny jest też fakt, iż Autorka nie ocenia postępowania ojców i wypełniania przez nich roli rodzica, lecz pragnie obalić mity kulturowo – społeczne na temat ojcostwa i jakości pełnienia roli ojca wobec dorosłego, niepełnosprawnego dziecka. Autorka potwierdziła i ukazała w rozważaniach teoretycznych, że ojcostwo konstruowane jest w wymiarze społecznym (grupowym) oraz jednostkowym (indywidualnym); w części empirycznej   ukazała i przeanalizowała, jak to się kształtuje 

w konkretnych biografiach w odniesieniu do głębokiej niepełnosprawności intelektualnej dziecka. Dokonując ogólnej oceny pracy należy stwierdzić, iż prezentuje ona samodzielny i oryginalny dorobek badawczy oraz wskazuje na bardzo dobrą umiejętność pracy naukowej, wnikliwość, skrupulatność, rzetelność i rozległą wiedzę merytoryczną  Autorki przedstawionej monografii.   Mocną stroną tej części rozprawy jest  osadzenie wyników badań własnych w strukturach wiedzy już ugruntowanej i opisanej w literaturze przedmiotu. Świadczy to nie tylko o umiejętności  Diany Aksamit w zakresie dokonywania gruntownych analiz, ale także o wartości samych badań. Dokonując ogólnej oceny przedstawionej do recenzji  monografii należy podkreślić, iż prezentuje ona samodzielny i oryginalny dorobek badawczy oraz wskazuje na bardzo dobrą umiejętność pracy naukowej, wnikliwość, skrupulatność, rzetelność i rozległą wiedzę merytoryczną Autorki.
Z recenzji dr hab. Danuty Wolskiej, prof. UP