Praktyki rękodzielnicze (ang: craft, handwork, fin: käsityö/slöjd) są uznawane za istotne w edukacji i są częścią formalnej edukacji w krajach skandynawskich i części krajów bałtyckich. Badania wskazują, że wspierają one m.in. samodzielność, kreatywność, działania partycypacyjne, poczucie przynależności, dobrostan, rozwój tożsamości kulturowej oraz zaradność materialną uczestników. Rękodzieło obejmuje wszelkie działania manualne związane z projektowaniem, wytwarzaniem, naprawą lub przetwarzaniem przedmiotów materialnych i niematerialnych, integrujące dziedzictwo kulturowe, ekspresję artystyczną oraz tradycyjne i współczesne technologie.

Tematem wykładu będzie wielowymiarowa rola edukacji rękodzielniczej w fińskim systemie oświaty i społeczeństwie. Wykład opiera się na najnowszych badaniach z zakresu pedagogiki rękodzieła, dziedzictwa kulturowego oraz dobrostanu. Jego celem jest ukazanie, w jaki sposób edukacja rękodzielnicza w Finlandii łączy tradycyjną wiedzę z nowoczesnymi podejściami dydaktycznymi, wspierając tym samym rozwój holistycznych kompetencji, kreatywności oraz myślenia proekologicznego i zrównoważonego podejścia do edukacji.

Podczas wykładu podjęty zostanie temat kulturowego znaczenia rękodzieła jako środka budowania tożsamości i uczenia się międzypokoleniowego, a także omówiony zostanie jego wpływ na emocjonalny i społeczny dobrostan uczniów. Uczestnicy wykładu dowiedzą się, w jaki sposób edukacja rękodzielnicza przyczynia się do tworzenia innowacyjnych środowisk uczenia się oraz jak odpowiada na współczesne wyzwania społeczne. W oparciu o wybrane wyniki badań i przykłady z praktyki edukacyjnej wykład dostarczy inspiracji do refleksji nad rolą rękodzieła w kształtowaniu nowoczesnej edukacji.

---

Prof. Sirpa Kokko jest profesorem nauk o rękodziele na Uniwersytecie Wschodniej Finlandii (University of Eastern Finland, UEF). Jej zainteresowania naukowe obejmują kulturowe, społeczne i edukacyjne wymiary rękodzieła, analizowane zarówno z perspektywy lokalnej, jak i globalnej. Prof. Kokko bada, w jaki sposób praktyki rękodzielnicze przyczyniają się do zachowania dziedzictwa kulturowego, promowania zrównoważonego rozwoju oraz wspierania sprawiedliwości społecznej i dobrostanu.

Prof. Kokko posiada bogate doświadczenie badawcze i dydaktyczne zdobyte w Europie, Afryce, Ameryce Łacińskiej i Stanach Zjednoczonych. Na Uniwersytecie Wschodniej Finlandii nadzoruje liczne prace magisterskie i doktoranckie oraz prowadzi zajęcia z zakresu pedagogiki rękodzieła w ramach programu kształcenia nauczycieli. Jej badania obejmują wszystkie poziomy edukacji – od szkoły podstawowej po szkolnictwo wyższe i dotyczą m.in. roli płci w edukacji rękodzielniczej, nauki i nauczania umiejętności, krytycznej pedagogiki rękodzieła, dobrostanu poprzez praktyki manualne, edukacji zdalnej i cyfrowej, podejścia STEAM oraz międzykulturowych aspektów rękodzieła.
Prof. Kokko jest autorką licznych publikacji w międzynarodowych recenzowanych czasopismach oraz redaktorką opracowań naukowych poświęconych edukacji rękodzielniczej. Aktywnie uczestniczy w krajowych i międzynarodowych sieciach badawczych, rozwijając współpracę na rzecz innowacyjnego rozwoju pedagogiki rękodzieła i nauk o rękodziele.